Thursday, July 29, 2004

anAmika sArthavatI babhUva - अनामिका सार्थवती बभूव

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಉಂಗುರದ ಬೆರಳಿಗೆ ( ring finger) ಅನಾಮಿಕಾ ಅಂತ್ಲೂ ಕರೀತಾರೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕಥೆ ನೆನಪಿಗೆ ಬಂತು.
ಭೋಜರಾಜನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದ ಮಹಾಕವಿ, ಕವಿರತ್ನ ಕಾಳಿದಾಸನನ್ನು ಹೊಗಳುತ್ತ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಕವಿ ಬರೀತಾನೆ.

पुरा कवीनां गणना प्रसंगॆ अधिष्टिकाधिष्टित काळिदास ।
अद्यापि तत्तुल्य कवॆरभावात् अनामिका सार्थवती बभूव ॥
 
ಪುರಾ ಕವೀನಾಂ ಗಣನಾ ಪ್ರಸಂಗೇ ಅಧಿಷ್ಟಿಕಾಧಿಷ್ಟಿತ ಕಾಳಿದಾಸ
ಅದ್ಯಾಪಿ ತತ್ತುಲ್ಯ ಕವೇರಭಾವಾತ್ ಅನಾಮಿಕಾ ಸಾರ್ಥವತೀ ಬಭೂವ

ಅರ್ಥ:  ತುಂಬಾ ಹಿಂದೆ ಮಹಾ ಕವಿಗಳನ್ನ ಎಣಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಶುರು ಮಾಡಿದ್ರಂತೆ.
ಕಿರುಬೆರಳಿನಿಂದ ಶುರು ಮಾಡಿ ಮೊದಲು ಕಾಳಿದಾಸ ಅಂತ ಶುರು ಮಾಡಿದ್ರಂತೆ.
ಮುಂದೆ ಅವನಿಗೆ ಹೋಲಿಸಬಲ್ಲ ಕವಿಗಳೇ ಸಿಗಲಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಎರಡನೇ ಬೆರಳಾದ ಉಂಗುರದ ಬೆರಳು ಅನಾಮಿಕ ಅನ್ನುವ ಹೆಸರನ್ನು ಸಾರ್ಥಕ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತಂತೆ .. ಈ ರೀತಿ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷೆ ಕೊಡ್ತಾನೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಕವಿ.

 

BAratadalli uMgurada beraLige ( ring finer ) anAmikA aMtlU karItAre. adakke oMdu kathe nenapige baMtu.BOjarAjana AsthAnadallidda mahAkavi, kaviratna kALidAsanannu hogaLutta mattobba kavi barItAne.
 
purA kavInAM gaNanA prasaMgE adhiShTikAdhiShTita kALidAsa
adyApi tattulya kavEraBAvAt anAmikA sArthavatI baBUva
 
 
artha:  tuMbA hiMde mahA kavigaLanna eNisuvudakke Suru mADidraMte.
kiruberaLiniMda Suru mADi modalu kALidAsa aMta Suru mADidraMte.
muMde avanige hOlisaballa kavigaLE sigalillavAddariMda eraDanE beraLAda uMgurada beraLu anAmika annuva hesarannu sArthaka mADikoMDitaMte. I rIti utprEkShe koDtAne mattobba kavi.


4 comments:

Sri said...

kari..

good one..
angulika antaare ankondidde (Buddhana tales ideyalla..)
didn't know abt the anamika story.

and thanks for the mantra in devanagari and kannada scripts.. keep writing.

-sri

Karthik CS said...

anguLikanoo sari ansatte kano ..
nam bhaashe eshTu shreemaMta andre onde vastuvige nooraaru hesarugaLive

Anonymous said...

'Anguli' andare 'beralu' antha. Ungurada 'Beralu' antha alla.

Anamika said...

Hey!
There is a small mistake in the shloka you wrote.
It is कनिष्ठिकाधिष्टितः = कनिष्ठिका + अधिष्टितः (smallest finger +made to sit/been counted according to the context...meaning kaalidaasa was made to sit on the smallest finger or counted on the smallest finger)
and not अधिष्टिकाधिष्टित|
I don't know the kannada meaning you gave and google translate is not helping any...but I guess your post was good. Nice for a change to know that people think about names and meanings and their origins.
Thanks for the blog.